درمان ریشه یا همان عصب‌کشی، یکی از اصلی‌ترین روش‌های حفظ دندان‌هایی‌ست که به علت پوسیدگی یا عفونت شدید، آسیب جدی دیده‌اند. این روش با پاکسازی کانال‌های ریشه و حذف بافت‌های آلوده، به دندان فرصتی دوباره برای ماندگاری می‌دهد و جلوی گسترش بیشتر عفونت را می‌گیرد.
با اینکه در بیشتر موارد، عصب‌کشی موفقیت‌آمیز است، اما گاهی بعد از گذشت مدتی ممکن است نشانه‌هایی مثل درد، تورم یا حتی خروج چرک ظاهر شود.
این علائم می‌توانند هشداری باشند از اینکه درمان به‌طور کامل انجام نشده یا عفونت به دلایلی دوباره بازگشته است. در چنین شرایطی، بی‌توجهی یا به تعویق انداختن مراجعه به دندانپزشک می‌تواند عواقب جدی‌تری به‌همراه داشته باشد؛ از گسترش عفونت در لثه و فک گرفته تا از دست رفتن کامل دندان. بنابراین، آگاهی از علائم هشداردهنده و اقدام سریع، کلید حفظ سلامت دهان و دندان بعد از درمان ریشه است.
شایع ترین علائم عفونت پس از عصب کشی
گاهی حتی پس از انجام عصب‌کشی، ممکن است باکتری‌ها در بخشی از کانال باقی بمانند یا عفونت جدیدی ایجاد شود. شناخت علائم هشداردهنده به شما کمک می‌کند تا به موقع برای بررسی و درمان مجدد اقدام کنید. این علائم عبارت‌اند از:
- درد ضربان‌دار یا مداوم حتی پس از چند روز از درمان
- تورم در لثه یا اطراف صورت
- خروج چرک از کنار دندان
- بوی بد دهان یا مزه تلخ مداوم
- حساسیت به فشار یا لمس دندان
- تب خفیف یا احساس ناخوشی عمومی
چرا عفونت پس از عصب کشی اتفاق می افتد؟
عفونت پس از عصب کشی معمولاً زمانی رخ می‌دهد که پاکسازی یا پر کردن کانال‌های دندان به‌طور کامل انجام نشده باشد. برخی دندان‌ها دارای کانال‌های فرعی یا منحنی‌هایی هستند که دسترسی به آن‌ها دشوار است و همین موضوع می‌تواند باعث باقی ماندن مقداری باکتری در داخل ریشه شود. همچنین اگر ماده‌ی پرکننده به‌خوبی کانال‌ها را مهر و موم نکند، فضاهایی برای رشد مجدد باکتری‌ها فراهم می‌شود.
در کنار این موارد، عوامل دیگری مثل ترک‌خوردگی تاج دندان یا ترمیم ناقص نیز می‌توانند باعث نفوذ مجدد میکروب‌ها به درون ریشه شوند. از طرفی، بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، بیشتر در معرض عفونت‌های ثانویه قرار می‌گیرند. در برخی موارد نیز نادیده گرفتن توصیه دندانپزشک برای نصب روکش نهایی، باعث می‌شود دندان ترمیم‌شده به‌مرور زمان آسیب‌پذیرتر شده و احتمال نفوذ آلودگی در آن افزایش یابد.
اقدامات ضروری در مواجه با عفونت پس از عصب کشی دندان
اگر پس از عصب‌کشی دچار درد، تورم یا علائم مشکوک شدید، اولین قدم این است که فوراً با دندانپزشک‌تان تماس بگیرید. مصرف خودسرانه دارو ممکن است علائم را موقتاً پنهان کند ولی علت اصلی را درمان نمی‌کند. تحریک نکردن دندان (مثل جویدن غذا با آن سمت) هم به جلوگیری از تشدید وضعیت کمک می‌کند. معمولاً پزشک با گرفتن رادیوگرافی، علت مشکل را بررسی کرده و در صورت نیاز، درمان مجدد یا جراحی موضعی مثل اپیکو را توصیه می‌کند.
عفونت درمان نشده چه عوارضی دارد؟
عفونت درمان نشده پس از عصب کشی می‌تواند عوارض جدی‌تری نسبت به درد یا تورم ساده ایجاد کند. اگر باکتری‌ها در کانال ریشه باقی بمانند یا دوباره وارد آن شوند، ممکن است عفونت به استخوان اطراف دندان گسترش پیدا کند.
این آسیب استخوانی، علاوه بر تهدید سلامت دندان، می‌تواند پایداری سایر دندان‌های مجاور را نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. همچنین، ممکن است در اطراف ریشه کیست یا آبسه‌ای دردناک ایجاد شود که نیاز به تخلیه یا جراحی داشته باشد.
در موارد نادر اما خطرناک، باکتری‌ها می‌توانند از طریق جریان خون به دیگر نقاط بدن راه پیدا کنند و باعث بروز مشکلاتی مثل تب بالا، ضعف عمومی یا حتی عفونت‌های گسترده‌تر شوند. به همین دلیل است که تأخیر در درمان، ریسک‌های بزرگی برای سلامت کلی بدن دارد و نباید نادیده گرفته شود.
مطلب پیشنهادی: تشنج بعد ازعصب کشی دندان ؟! [ توضیحات + علل + نکات مراقبتی ]
چه کسانی در معرض عفونت مجدد هستند؟
برخی افراد بیشتر از دیگران در معرض عفونت مجدد پس از درمان ریشه قرار دارند، به‌ویژه اگر عوامل زمینه‌ساز یا مراقبت‌های لازم را رعایت نکنند. شناخت این گروه‌ها می‌تواند به پیشگیری مؤثرتر و مراقبت دقیق‌تر کمک کند.
افراد در معرض خطر بیشتر شامل موارد زیر می‌شوند:
- افرادی که عصب‌کشی قبلی ناقصی داشته‌اند
- بیماران با سیستم ایمنی ضعیف (مانند افراد دیابتی یا دارای بیماری‌های مزمن)
- کسانی که روکش دندان را به‌موقع انجام نمی‌دهند
- افرادی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی‌کنند
مطلب پیشنهادی: چه زمانی باید عصب کشی را جایگزین کشیدن دندان کنیم؟
جمع بندی
پس از عصب‌کشی، اگرچه انتظار می‌رود دندان درمان‌شده بدون مشکل باقی بماند، اما بروز برخی علائم مانند درد، تورم یا خروج چرک می‌تواند نشانه‌ای از عفونت مجدد باشد. در این شرایط، تعلل جایز نیست و مراجعه به دندانپزشک متخصص، بهترین و مطمئن‌ترین راه‌حل است.
اگر با این علائم مواجه شدید یا نیاز به بررسی دقیق درمان ریشه دارید، دکتر حسین گروهی با سال‌ها تجربه و بهره‌گیری از تجهیزات مدرن، آماده ارائه خدمات تخصصی درمان ریشه در کرمان و درمان‌های تکمیلی به شما عزیزان است. برای مشاوره یا نوبت‌گیری، کافی‌ست به سایت‌شان مراجعه کنید یا با مرکز تماس بگیرید تا با خیالی آسوده سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنید.
سوالات متداول درباره عفونت پس از عصب کشی
- آیا درد پس از عصب کشی طبیعی است؟
بله، درد خفیف تا چند روز طبیعی است، اما درد شدید یا طولانی‌مدت ممکن است نشانه عفونت باشد. - چه مدت بعد از عصب کشی ممکن است عفونت رخ دهد؟
ممکن است از چند روز تا حتی چند ماه بعد از درمان علائم عفونت ظاهر شود. - آیا برای عفونت بعد از عصب کشی همیشه باید دوباره درمان انجام شود؟
در اکثر موارد نیاز به درمان مجدد ریشه یا جراحی اپیکو وجود دارد و این موضوع به شدت عفونت وابسته است. - آیا آنتی بیوتیک به تنهایی برای درمان عفونت بعد از عصب کشی کافی است؟
خیر، آنتی‌بیوتیک تنها به‌طور موقت علائم را کاهش می‌دهد و مشکل اصلی را حل نمی‌کند. - اگر دندان روکش نشده باشد، احتمال عفونت بیشتر است؟
بله، روکش دندان پس از عصب کشی نقش مهمی در مهر و موم و جلوگیری از نفوذ باکتری‌ها دارد. - چگونه از بروز عفونت مجدد پیشگیری کنیم؟
با رعایت بهداشت دهان، مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام کامل درمان‌های پیشنهادی به‌راحتی می‌توان از بروز این عفونت پیشگیری کرد. - آیا ممکن است عفونت به دندان های کناری نیز منتقل شود؟
بله، در موارد شدید، عفونت می‌تواند به بافت‌ها و دندان‌های مجاور نیز آسیب بزند.
- آیا امکان حفظ دندان پس از عفونت مجدد وجود دارد؟
بله، در بسیاری از موارد با درمان به‌موقع می‌توان دندان را نجات داد و از کشیدن آن جلوگیری کرد.